Stichting Pensioenfonds SCA Jaarverslag 2011
14
2012: valse hoop
De financiële markten zijn 2012 relatief stabiel
begonnen. Aan de enigszins afgenomen
risicoaversie onder beleggers ligt een aantal
ontwikkelingen ten grondslag. Om te beginnen
vallen de cijfers over de Amerikaanse economie de
laatste tijd mee. Met name de arbeidsmarktcijfers
waren boven verwachting, hoewel nog altijd niet
florissant. Ook het sentiment ten aanzien van de
Chinese economie verbetert. In toenemende mate
heerst het gevoel dat China een harde landing van
de economische groei kan voorkomen. Bovendien
daalt de Chinese inflatie, wat de autoriteiten de
ruimte biedt om de economie te stimuleren als de
groei toch te veel zou gaan terug vallen. Ten slotte
stelt de ECB zich vanaf december vorig jaar
actiever op. Naast dat ze de rente heeft verlaagd,
voorziet de bank via allerlei leenfaciliteiten het
Europese bankwezen van zeer veel liquiditeit. Zo
werd alleen op 21 december jongstleden al voor
EUR 489 aan driejaars leningen aan banken
verstrekt. In februari krijgen banken wederom de
mogelijkheid om – tegen versoepelde
onderpandeisen – driejaars leningen af te nemen bij
de centrale bank.
Negatieve wisselwerking financiële markten en
reële economie
Uiteraard is nu de hamvraag of deze stabiliteit op de
financiële markten aan zal houden. Los van de
politieke- en implementatierisico’s ten aanzien van
alle Europese akkoorden die in 2011 zijn gesloten,
is de bovenliggende zorg dat de economie van de
EMU nu daadwerkelijk in recessie is weggezakt.
Hiermee is de negatieve wisselwerking tussen de
financiële markten en reële economie definitief een
feit. Ten eerste wordt uiteraard de economie geraakt
door de overheidsbezuinigingen. Bovendien is de
onzekerheid bij huishoudens en bedrijven
toegenomen als gevolg van de crisis en geven zij
minder uit.
Ten slotte dienen banken nu mee te betalen aan de
kosten van de crisis en worden ze verplicht hun
kapitaalbuffers te verhogen. Hierdoor lenen zij nu
minder geld uit.
De economische recessie maakt het voor veel EMU-
lidstaten praktisch onmogelijk om hun fiscale
doelstellingen te halen. De doelstellingen zijn
namelijk nog altijd gebaseerd op een groeiende
economie met navenant toenemende
overheidsinkomsten. Deze nieuwe economische
realiteit was één van de hoofdredenen waarom
kredietbeoordelaar S&P’s half januari in één klap de
kredietwaardigheid van maar liefst negen van de
zeventien EMU-lidstaten afwaardeerde. Deze
afwaarderingen zijn vooral een bevestiging van wat
al bekend was; de verslechtering van de solvabiliteit
van veel EMU-landen. Met andere woorden, ook in
2012 zullen de schuldproblemen in de eurozone
leidend blijven.
Bron: MN